Previous Story
Сегодня день рождения Хачатура Абовяна Այսօր Խաչատուր Աբովյանի ծննդյան օրն է
Абовян Хачатур Аветикович — великий армянский писатель, просветитель-демократ, основоположник новой армянской литературы и нового литературного языка, педагог.
«Խաչատուր Աբովյանը ամեն ինչ էր մեզ համար: Նա ուսուցիչ էր և դաստիարակ, նա հայրանասիրության մեր ներշնչարանն էր: Նա հայության ապագայի խանդավառ պատգամախոսն էր:
Ամբողջ մի դար նա իշխում էր մեր զգացմունքների վրա:
Ինչ որ նրանից հետո եղել է մեծ բան մեր կյանքում, եղել է նրա զարկով, նրա շնչով` ազատագրականհ պայքար, ազգային ինքնագիտակցության զարթնք, նոր կենսաբողբոջ լեզու և մեր նոր լիրիկան: Նա` Աբովյանը, մեր նոր պատմության ամենամեծ նահատակն է, անթառամ լուսապսակով զարդարված: Նա մեր նոր առասպելն է, ազգային նոր միֆը … բազմախորհուրդ» …
Ավ. Իսահակյան
Абовян Хачатур Аветикович — великий армянский писатель, просветитель-демократ, основоположник новой армянской литературы и нового литературного языка, педагог, этнограф — родился 15 октября 1809 г. в селе Канакер.
С 9 лет Абовяна отправляют в Эчмиадзинский монастырь для обучения и принятия духовного сана. Абовян обучается там до 1822 г., после чего в феврале 1826 г. кончает армянскую школу Нерсисян в Тифлисе. Его учителями были замечательные армянские педагоги своего времени — Погос Карадагци и поэт Арутюн Аламдарян…
С 1837-1843 гг. Абовян работает в Тифлисе смотрителем местного уездного училища, одновременно открывает частную школу, с целью подготовки учителей народных школ, для борьбы со средневековой отсталостью. Но чиновничество продолжает чинить препятствия просветительской деятельности Абовяна.
В августе 1843 г. Абовян переезжает в Ереван, чтобы заняться любимым делом и обрести, наконец, душевный покой. Однако углубляется его духовная драма. Весной 1848 г. Абовян готовился к отъезду в Тифлис, чтобы принять должность директора школы Нерсисян. Но утром 2-го апреля (14 по н.с.) он вышел из дому и больше не вернулся. Обстоятельства таинственного исчезновения, трагической гибели его до сего времени окончательно не выяснены.
Խաչատուր Աբովյանի բարոյական դասերի մեջ ամենակարևոր կետը ազգային արժանապատվության չափազանց սրված զգացմունքն էր, որը և իր հայրանասիրության նեցուկն էր: Դրա ամենասպառիչ բանաձևն է «Վերքի» առաջաբանի ամանավերջին պարբերությունը. «Ով թուր ունի, առաջ իմ գլխիս խփի, իմ սրտիս խրի, ապա թե ոչ` քանի բերանումս լեզու կա, փորումս սիրտ, ես լեղապատառ ձեն կտամ. «Էդ ո՞ւմ վրա եք թուր հանել, Հայոց մեծ ազգին չե՞ք ճանաչում»:
Իր ամբողջ գիտակցական կյանքում Աբովյանը եղել էր ազգային հպարտության հավատավորը` Արարատի վերելքի օրերին և դորպատյան միջավայրում, վերադարձից հետո` թիֆլիսյան և երևանյան ուսուցչական ծառայության մեջ, չմոռանալով անվերջ արտասանել` «Ազգ իմ սիրելի», «Հայ անունը պարծանք է ինձ» և նման ուրիշ արտահայտություններ: Ազգային հպարտության ներշնչանքը ազգի հնագույն և հարուստ պատմությունն էր, որի փառահեղ սկիզբն էլ թելադրում էր «Հայաստան աշխարքի» ավերումներին վերջ տալու լուսավորական ծրագիրը:
